Wat is jouw favoriete eten—die ene maaltijd waar je nooit nee tegen zou zeggen? We hebben allemaal zo’n favoriet. Echter betekent dat niet, ook al is het jouw absolute favoriet, dat je die maaltijd voor de rest van je leven zou willen eten, toch? Waarschijnlijk niet.

We zouden op dezelfde manier kunnen denken over onderhoudsstrategieën. Je hebt waarschijnlijk als onderhoudsmanager je eigen richtlijnen. Deze beïnvloeden je dagelijkse werk en de manier waarop je jouw team beheert. Sommigen geloven dat een preventieve strategie het meest zinvol is, terwijl anderen nog altijd correctief onderhoud uitvoeren. Maar wat als wij jou vertellen dat succes pas echt ontstaat wanneer verschillende onderhoudsstrategieën samenwerken, in plaats van er één te kiezen en daarbij te blijven.

Met dat in gedachten, laten we kijken naar twee onderhoudsstrategieën die op het eerste gezicht tegenstrijdig lijken: proactief en reactief onderhoud. In de juiste scenario’s kunnen deze twee strategieën samenwerken om de meest efficiënte onderhoudsstrategie te vormen.

Wat is proactief onderhoud?

De termen proactief en preventief lijken op elkaar, maar er is meer verschil dan je denkt tussen de twee soorten. Proactief onderhoud is een preventieve benadering. Met deze benadering denk je vooruit en probeer je storingen te stoppen voordat ze echt gebeuren. Waar je met preventief onderhoud om de zo veel maanden onderhoud plant, kies je met proactief onderhoud voor een meer gerichte aanpak. Je maakt conclusies aan de hand van de gegevens uit een onderhoudsbeheersysteem, door monitoring en sensordata om te bepalen wanneer je onderhoud moet uitvoeren. Elke uitgevoerde taak moet de oorzaak van een storing aanpakken.

Stel dat je proactief onderhoud hebt ingesteld voor een groot roterend machineonderdeel om de cilindrische lagers elke 2.400 uur te vervangen. Dit zou deel uitmaken van preventief onderhoud. Echter, als je ontdekt dat een storing ontstaat wanneer de gemeten trillingen regelmatig hoger zijn dan een bepaalde standaard trilling grens die bij de installatie is ingesteld, dan zou je proactief onderhoud kunnen toepassen.

Het succesvol uitvoeren van de reparatie hangt af van de kwaliteit van de middelen die je tot je beschikking hebt, het vermogen om de machine bij te houden, en de benodigde software om gegevens te verzamelen en werk te plannen.

Wat is reactief onderhoud?

Omgekeerd treedt reactief onderhoud op zodra een machine al defect is. In tegenstelling tot proactief onderhoud is er geen analyse of monitoring nodig om het uit te voeren. Zoals de naam al aangeeft, wordt het werk alleen uitgevoerd als reactie op een storing.

Reactief onderhoud heeft over het algemeen negatieve associaties, en dat is niet zonder reden. Veel organisaties die gebruikmaken van verouderde onderhoudssystemen, zoals pen en papier of Excel, bevinden zich vaak in een reactieve onderhoudsmodus. Dit komt vaak doordat ze moeite hebben met het vooraf anticiperen op storingen en niet doordat het een bewuste strategie is die ze zelf hebben gekozen. Door het werken met verouderde onderhoudssystemen, ben je niet op tijd op de hoogte van een storing waardoor reactief onderhoud de enige optie is.

Reactief versus proactief onderhoud

Reactief onderhoud is alleen een probleem wanneer het niet is gepland. Als onderhoudsprofessional heb je waarschijnlijk al wel eens gehoord van een onderhoudsbeheersysteem. Het wordt aangeraden om over te stappen van reactief onderhoud naar zo’n systeem. Echter, reactief onderhoud kan deel uitmaken van een goed doordachte en betrouwbare onderhoudsstrategie. Mits het dus verwacht wordt.

Wat belangrijk is als je kiest voor een reactieve aanpak bij een defecte machine, is dat dit moet gebeuren na een grondige analyse. Met andere woorden, de claim dat reactief onderhoud geen planning of onderzoek vereist, klopt niet helemaal. Hoewel reactief onderhoud is gebaseerd op het ad hoc oplossen van storingen aan een machine, wat niet altijd efficiënt is, maakt het wel een verschil hoe je bepaalt welke machines in deze categorie vallen en hoe je ze beheert. Hierbij spelen het gebruik van geschikte tools en het opstellen van een goed plan een cruciale rol.

Je kunt bijvoorbeeld machinedata en de hulp van een onderhoudsbeheersysteem gebruiken om te bepalen dat het vervangen van een onderdeel minder kost dan regulier onderhoud. Je plant geen onderhoud, maar je plant wel een reactie. Elke reactie is doordacht en efficiënt. Op dezelfde manier kun je cijfers doornemen, naar eerdere storingsgegevens kijken en bepalen dat het uitvallen van een machine weinig tot geen impact zou hebben op de productie. In dit scenario zou een reactieve aanpak geschikt kunnen zijn voor die machine. Het plan is niet om regelmatig onderhoud aan de asset uit te voeren, maar om je middelen op de meest kosteneffectieve manier te gebruiken en tegelijkertijd te focussen op betrouwbaarheid.

Proactief onderhoud heeft veel voordelen, maar één van de belangrijkste is dat je kosten kan besparen. Deze vorm van onderhoud is een proces dat ervoor zorgt dat je apparatuur en machines optimaal functioneren, zodat ze niet onverwacht uitvallen. Dit betekent dat je voorbereid bent op eventuele problemen en geen last hebt van kostbare reparaties of vervangingen.

Proactief onderhoud helpt ook het risico op ongevallen te verminderen door ervoor te zorgen dat je apparatuur veilig is. Als je geen regelmatige controles uitvoert op al je machines, is de kans groter dat er iets misgaat en een ongeval veroorzaakt. In dat geval moet je omgaan met de gevolgen van dat ongeval en de kosten van reparaties of vervangingen. Onderhoudsteams hebben veel baat bij het plannen van een proactieve onderhoudsstrategie om hun onderhoudsactiviteiten bij te houden.

De essentie

Alle soorten onderhoud kunnen toegepast worden met voldoende kennis en de juiste aanpak. De belangrijkste conclusie is dat het soort onderhoud dat je kiest, afhangt van de situatie. Of je nu kiest voor proactief onderhoud of reactief onderhoud – het is belangrijk om te begrijpen hoe elk succesvol kan worden toegepast op jouw situatie. Het heeft geen zin om er één te kiezen en daar voortaan altijd aan vast te houden.

Maak kennis met het onderhoudsbeheersysteem van McMain

Wil je na het lezen van dit artikel zelf aan de slag met een onderhoudsbeheersysteem? Dat kan met de gratis 30 dagen trial van McMain Online. Je krijgt dan toegang tot alle functionaliteiten van de software zodat je deze zelf kunt uitproberen. Heb je hier vragen over of wil je meer weten over digitaal onderhoudsbeheer? Neem dan contact met ons op via +31(0)341-750 500 of sales@mcmain.nl. We staan voor je klaar!